1960 yılında Şırnak-Beytüşşebap’ta doğdu. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü’nden mezun oldu. Meslek hayatına, 01.01.1983 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de Müfettiş Yardımcısı olarak başlayan Özcan, daha sonra Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş.’de yönetici olarak değişik sorumluluklar üstlendi.
Mart 2003 – Nisan 2005 tarihleri arasında T. Halk Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Murahhas Üyeliği yaptı. Aynı zamanda Institute of International Finance (IIF) nezdinde Banka temsilcisi, Demir-Halk Bank/ Hollanda, Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve Halk Finansal Kiralama A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu.
Nisan 2005 – Mayıs 2010 tarihleri arasında T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı. Ayrıca T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’nin muhtelif iştiraklerinde Yönetim Kurulu Başkanlığı ile Halk Bankası A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanvekili olarak görev yaptı.
29.03.2013 tarihinde VakıfBank Yönetim Kurulu Üyesi olan Mehmet Emin Özcan, VakıfBank Yönetim Kurulu Başkanvekili olarak görev yapmıştır.
14 Şubat 2017 tarihinde KKTC Merkez Bankası Başkanı görevine atanan Özcan, evli ve 3 çocuk babasıdır.